13 Haziran 2009

ZEYTİNYAĞLI TAZE FASULYE

Etlisi, kavurması, diblesi yapılsa da zeytinyağlısından asla vazgeçemediğim ve beni en çok zorlayan sebzelerden biridir yeşil taze fasulye. Nedeni ise oldukça kalabalık bir sülaleye sahip olmasıdır. Sırık, çalı, ayşe kadın, şeker, boncuk ve benim bilmediğim daha nice akrabaları vardır. Bunları pişmeden önce tanımadığım gibi piştikten sonra da neyi yediğimi anladığıma bu yaşıma kadar hiç rastlanmamıştır. Benim için hepsi taze fasulyedir ve en kolay yapılan zeytinyağlı yemekler listemin başındadır.

Fasulyenin eşkalinin tesbiti için değerli büyülerimiz anında teste tabi tutarlar, fasulye kılçıklı mı, taneli mi, sert mi anlamak için ortadan kırarlar. Ben fasulyeyi kırma testini pazarcı amcaları zarara uğratmamak için denemiyorum bile. Eğer pazarcı amcalar “boncuk ayşee buuu” , “şeker bunlar şekeeer” filan diye bağırıyorsa kendilerine itimatım sonsuzdur, ne derlerse odur.

Bütün bu terminolojinin arasından tek aklıma yazdığım şey taze fasulyenin kılçıksız ve körpesinin asıl lezzetli olduğu. Boncuk yazın başında tezgaha çıktığında böyledir, kılçıksız ve körpe. Kılçıksız olanının “kenarlarını almak” gibi bir sorunu da olmadığı için dertsiz tasasız masum bir sebzeye dönüşür gözümde. Küçükken annem fasulyenin kenarlarını alırken ben de bir hevesle olaya katılır ancak fasulyenin kenarını biraz kalınca aldığımdan olsa gerek yarısını götürürdüm. Bu yüzden benim ayıkladıklarımda taneler pişerken kendilerini altlı üstlü örten o yeşil battaniyenin dışına atarlardı. Neyseki annem benden 5 kat hızlıydı da bu aktivite fasulyeler ziyan olmadan sona ererdi.

Pratik kazanana kadar ayıklaması el oyalar ama kılçıksız olanını bulduysanız o işten de kurtuldunuz demektir. Kılçıklı ise, fasulyenin iki tarafınıda sapından/ucundan başlayarak bıçakla etrafını incecik, hafifçe kesilerek kılçığını almanız gerekir. Bu arada bıçak yerine son zamanlarda neredeyse her mutfağa girmiş olan tıraş bıçağına benzeyen salatalık soyacağı da işinizi kolaylaştırabilir. Bol suyla yıkandıktan sonra süzgeçte pişmeye hazır şekilde bekletebilirsiniz.

Bir yerde okumuştum Türkiye' de bilinen yaklaşık 15 tip yeşil fasulye varmış. Soya, börülce, barbunyanın filan da aynı soydan olduğu düşünülürse yanlış sayılmaz. Çoğumuzun yaz boyunca sofralarımızdan eksik etmediği bol vitaminli, diyet yapanların da bolca tükettiği bu sebzenin şimdilerde en lezzetli zamanı. Yanında güzel bir salata, üzerine de karpuz desem..

Bir çok yerde bulacağınız zeytinyağlı taze fasulye tarifinde soğan ve domates kavrulur. Ben biraz daha sağlıklı ve hafif ve tabi kolay:) bulduğum için herşeyi çiğ olarak koyduğum tarifi sizlerle paylaşıyorum. Lezzetinden bir şey kaybetmediği esaslı bir yiyici topluluk tarafından onaylanmıştır.



Ne lazım?

1 kg. taze fasulye (kenarları (kılçıkları) temizlenmiş), çok uzunsa ortadan ikiye kesilmiş
2 tane orta boy kuru soğan
2 tane büyükçe boy domates
1 çay bardağı (aida bardak olabilir) zeytinyağı
2 tane kesme şeker
Tuz

Arife tarif

1-Orta boy bir tencerenin içine önce fasulyeleleri koyun. Düzenli şekilde dizmeniz tencere küçükse sığdırmak açısından faydalı olabilir, aksi halde düzene gerek yoktur, doldurun.
2-Soğanı yemeklik (küp, küp) doğrayın ya da mutfak robotunda çekin.
3-Domatesin kabuklarını soyun (rahatsız olmayacaksanız soymadan da olur) yemeklik (küp, küp) doğrayın ya da mutfak robotunda çekin.
4-Tenceredeki fasulyelerin üzerine soğanı, domatesi, zeytinyağını, tuz ve şekeri ilave edip önce hızlı ateşte, kaynadıktan sonra da kısık ateşte en az 1 saat pişmeye bırakın.
5-Piştikten sonra tencerede biraz ılınmasını bekleyip servis tabağına alın. Severseniz ilk gün çıtır çıtır taze ekmeği yağına bandırarak, ılık ılık yemesi güzel olur sonra da soğuması için buzdolabında bekletebilir, devamını soğuk olarak tüketebilirsiniz.

Tavsiye

1-Ben oldukça pişmiş sevdiğimden pişme süresini 1,5 saate çıkarıyorum, arada tadına bakarak damak zevkinize göre ayarlayabilirsiniz.
2-Domatesi bolca, suyu ile koyarsanız ilave suya gerek yok ancak pişme sırasında arada kontrol edin, kendi suyu yetmez ise çok az sıcak su eklemeniz gerekebilir. Çok su eklemeyin lezzetsiz olur.
3-Zeytinyağlı yemekte tatlımsı tat sevenler şekeri 3 adete çıkarabilirler.
Fasulyenin rengi de cinsi ve mevsimi ile ilgilidir, kimisi daha sarımsı olur kimisi daha koyu. Rengine müdahele etmek için ekstra bir şeyler yapıp, lezzetini kaçırmaya lüzum yoktur.

Hiç yorum yok: